گفت وگو شهروند با دبیر گروه آموزش انجمن آقای مهندس حسن بهادری در مورد آلودگی نوری در تهران

درختان تهران از بی خوابی می میرند! پدیده عجیب “شکست شب” در گفت وگوی “شهروند”

مهندس حسن بهادری دبیر بخش آموزش انجمن روشنایی و نورپردازی به شهروند می گوید: در طی هزاران سال بشر برای روشنایی از نورهای طبیعی استفاده کرده است. نور خورشید در طی روز و نور آتش در شب به بشر آرامش می داد و بدن را برای فعالیت طبیعی برای روز بعد آماده می کرد.
بدن انسان از یک ریتم طبیعی به نام ریتم سیرکادین یا شبانه¬روزی پیروی می کند که نور تأثیر اساسی بر نظم این ریتم دارد.
با ورود نور مصنوعی به زندگی بشر، بخصوص استفاده فزاینده از نورهای سفید در طی شب چرخه این ریتم دچار اختلال جدی می گردد.
به زبان بسیار ساده در طی روز و با آغاز فعالیت روزانه، انسان باید از نورهای سردتر (نور سفید) استفاده کند. زیرا این نورها موچب ترشح هورمون کورتیزول می شود که محرک بدم و سیستم عصبی به فعالیت طبیعی است. با گذر زمان و از عصر به بعد هورمون ملاتونین در بدن ترشح می گردد که آرامش بخش بوده و بدن را برای خواب شبانه آماده می کند. نورهای طیف گرم روی ترشح این هورمون تأثیر مناسب دارند و نورهای سفید ترشح این هورمون را دچار اختلال می کنند.
به خاطر همین نباید در ساعات پایانی شب از موبایل و تبلت یا منابع نوری سفید در فضای زندگی استفاده کرد.
همچنین استفاده مداوم از نورهای طیف سفید سرد در طی شب، موجب ایجاد افسردگی، پرخاشگری و اختلال در خواب شبانه می گردد.
نور نیز بر گیاهان و پوشش سبز زنده این کره خاکی، تأثیری مستقیم دارد که با ورود نور مصنوعی به زندگی بشر، اختلالاتی در زندگی این موجودات زنده بوجود آمده است. درختان و گیاهان برای رشد و پیشرفت طبیعی خود به سه پارامتر نور وابسته هستند.
1- کیفیت نور (طول موج یا رنگ نور)
2- شدت نور
3- مدت زمان تابش در طول شبانه روز
درختان و گیاهان بسته به نوع خود به نور مصنوعی پاسخ¬های متتفاوتی به روز می¬دهند بعضی درختان بسیار حساسند و نور شبانه بر آنها موجب اختلال رشد آنها شده و در طول دوره پاییز و زمستان نسبت به سرما صدمه-پذیرتر هستند.
از این رو باید در استفاده از نور مصنوعی در فضای سبز دقت لازم را به کار برد.
تابش نور مستقیم با طیف گرم با شدت زیاد بر ریتم طبیعی رشد درختان تاثیر نامطلوبی دارد.
پیشنهاد می گردد، دست اندرکاران امورشهری، به این موجودات زنده ارزشمند نگاهی جدی داشته باشند.