اصول طراحی

برچسب انرژی لامپ های الکتریکی
الف-1 برچسب انرژي
برچسب انرژي مدلهاي مختلف لامپ بايد توسط سازنده و مطابق شكل 1 طراحي گردد و برچسب انرژي روي جعبه ي بسته بندي تك تك لامپها درج گردد.
اين برچسب بايد چاپ شده باشد يا بر روي بسته بندي لامپ چسبانده شود و اجزاء آن خوانا و قابل رويت باشند.

شكل 1 -برچسب انرژي لامپهاي الكتريكي كه بر روي بسته بندي تك تك لامپها درج مي گردد
الف-2 موارد مندرج در برچسب
اطلاعات ذكر شده بر روي برچسب بايد مطابق شماره هاي ذكر شده در شكل به ترتيب زير باشند:
-1
I. نام توليد كننده يا علامت تجاري آن
.II شناسه مدل توليد كننده يا كد كه به صورت ارقام است و مدل يك لامپ خاص را از مدلهـاي ديگـر بـا علامت تجاري يا نام توليد كننده يكسان از هم تفكيك مي كند
. IIIرتبه مصرف انرژي الكتريكي لامپ كه چگـونگي تعيـين آن در پيوسـت پ بيـان مـيشـود. سـر پيكـان مشخص كنندهي رتبه انرژي لامپ، بايد در امتداد سر پيكان مشخص كنندهي رتبه متناظر قرار گيرد
V شاخص مصرف انرژي (Ec) بر حسب KWh بر 1000h ، كه در ادامه چگونگي تعيين آن در پيوست پ بيان خواهد شد. توجه شود كه اين مقدار به نزديكترين عدد صحيح ممكن گرد ميشود. در صورتي كه برچسب انرژي بر روي جعبهي بستهبندي نصب گردد و اطلاعات شمارهي I ،II و IV كه در بالا ذكر شد از روي برچسب حذف شده و در جاي ديگري از بسته بندي لامپ، نه روي برچسب انرژي آن، ذكر شوند، آن اطلاعات ميتواند حذف شود در اين صورت طراحي ساختار ظاهري چنين برچسبي بايد به يكي از چهار شكل ذكر شده در شكل 2 باشد.

شكل 3-اندازهها و پارامترهاي جرئي ذكر شده در برچسب انرژي لامپهاي الكتريكي
طول و عرض مشخص شده براي برچسب انرژي لامپ 36mm ×75mm است. در صورت نياز و متناسب با ابعاد بسته بندي لامپ ميتوان نسبت ابعاد مذكور را با حفظ خوانايي مندرجات برچسب تغيير داد.
برچسب انرژي معرفي شده در شكل 1 بايد حداقل داراي ابعاد 36mm×75mm باشد.در شكل 2 نيز براي دو برچسب بالايي ابعاد حداقل 36mm×68mm ميباشد و براي دو برچسب پاييني شكل 2 ، ابعاد حداقل 36mm×62mmمي باشد. در صورتي كه هيچ كدام از جوانب جعبهي بستهبندي لامپ داراي چنين اندازهاي نبوده و كوچكتر باشند، يا اگر برچسب بيش از % 50 سطحي كه برچسب بر روي آن چسبانده ميشود را بپوشاند، ميتوان با نسبت مساوي ارتفاع و عرض را كاهش داد. اما بايد توجه داشت، كه اين كاهش نبايد به اندازهاي باشد، كه ابعاد از %40 مقادير استاندارد كمتر باشند. در صورتي كه جعبه لامپ بسيار كوچك باشد و نتوان برچسب را بر روي آن نصب نمود، يك برچسب با ابعاد 36mm× 75mm با مشخصات زير به لامپ يا بسته بندي ضميمه ميشود:
الف- 4 رنگهاي مورد استفاده در برچسب
الف- هم در برچسب رنگي و هم برچسب تك رنگ زمينه بايد سفيد انتخاب شود.
ب- رنگ استفاده شده در چاپ برچسب رنگي، بايد به صورت CMYK باشد C ) فيروزهاي (Cyan ، زرشكي روشن (Magenta) ، زرد ( (Yellow ، سياه (Black) به طور مثال 00-70-X-00 بيانگر آن است كه صفر درصد فيروزهاي، % 70 زرشكي روشن، % 100 زرد و صفر درصد سياه با يكديگر تركيب شده اند(
پ- مطابق شماره هاي ذكر شده در شكل 3 ،اطلاعات زير بايد در برچسب انرژي لامپ ذكر شود:
(1كادر برچسب: ضخامت 2pt ،اين حاشيه به رنگ فيروزهاي خالص و با گوشه هاي چرخش 1mm در نظر گرفته ميشود.
(2لوگوي S : لوگوي S با رنگ X-00-00-00 در قسمت مشخص شده با شمارهي 2 چاپ ميشود.
. يادآوري- لوگوي سازمان ملي استاندارد ( S ) بايد براي انواع لامپ هاي وارداتي حذف شود اما كلمه انرژي باقي بماند
. 3 متن برچسب انرژي: اين متن داراي رنگ 00-00-00Xمي باشد و خطوط جدا كننده داراي رنگ X-00-00-00 باشد فونت و آن B Nazanin 8 – Bold می باشد.
اندازه كادري كه متن برچسب انرژي نوشته مي شود و همچنين علامت S داخل آن چاپ ميشود بايد 9mmx30mm باشد.
خط زير لوگو: اين خط با ضخامت نصف ضخامت كادر برچسب (1pt) و به رنگ فيروزهاي خالص با طول 30mm ، لوگوها را از ساير قسمتهاي برچسب انرژي جدا ميكند.
5- رتبه انرژی ار A++ تا : پیکتن مشخص کننده ی هر رتبه باید دارای ارتفاع 5mm و فاصله 0/8mm بین پیکان ها باشد. برای رنگ پیکان مربوط به هر رتبه باید در چاپ مطابق زیر رنگ انتخاب گردد.
X-00-X-00 :رتبه بالاترين
70-00-X-00 :دوم رتبه
30-00-X-00 :سوم رتبه
00-00-X-00 :چهارم رتبه
00-30-X-00 :پنجم رتبه
00-70-X-00 :ششم رتبه
00-X-X-00 :آخر رتبه
فونت نوشته هاي داخل پيكانها بايد capital, pt 15 bold calibri و فونت سمبلها (علامت +) بايد bold calibri superscript, pt 15 باشد . رنگ نوشته ها سفيد بوده و در يك خط بايد قرار گيرند.

6)پيكان مشخص كننده ي رتبه انرژي:
پيكان بايد داراي طول 11/2mm و ارتفاع 7mm باشد و رنگ آن سياه خالص در نظر گرفته شده است. نوشته ها داخل پيكان به رنگ سفيد با فونت capital pt 20 bold calibri و علامت + در صورت وجود، با فونت superscript pt 20 bold calibri درج ميشود.
(مصرف انرژي: مقدار اين كميت بايد بر حسب 1000h/KWh و با فونت Bold – 16 Nazanin B و به رنگ سياه خالص و عبارت کیلو وات ساعت بر1000 ساعت در مقابل آن فونت B nazanin 8 – bold و به رنگ شیاه خالص درج شود

8) نام توليد كننده يا علامت تجاري آن
9) كد لامپ كه توسط توليد كننده به آن اختصاص داده ميشود.
10) شماره سريال لامپ ( براي لامپ هاي توليد داخل كشور).
11) عبارت “مطابق با استاندارد ملي ايران شماره …”
نام توليد كننده يا علامت تجاري و شناسه مدل بايد در كادري به ابعاد 30mmx7mm گنجانده شوند.
هيچ چيز ديگري نبايد بر روي جعبه قرار بگيرد يا پرينت شود، چون برچسب را نامفهوم مي كند و رويت پذيري آن را كاهش مي دهد.

رتبه هاي بازده انرژي ومحاسبه شاخص بهره انرژي و شاخص مصرف انرژي
پ-1 رتبه هاي بازده انرژي
كه در جدول1 براي لامپهاي جهت دار و غير 1 رتبه انرژي لامپ بايد بر اساس شاخص بهرهي انرژي EEI جهت دار ارائه شده است، تعيين گردد. روش محاسبه ي اين شاخص در بخش 2 توضيح داده خواهد شد.

يادآوري – پارامترهاي مورد استفاده براي محاسبه EEI ، همگي از طريق اندازه گيري بدست مي آيند.

2 روش محاسبه ي شاخص بهرهي انرژي (EEI) و مصرف انرژي
2-1 محاسبه ي شاخص بهره ي انرژي
برای محاسبه EEI از دو شاخص Pcor و Pref استفاده میشود. Pcor تلفات بالاست را در صورت وجود در محاسبات دخالت ميدهد و در جدول 2 به طور دقيق تر معرفي شده است Pref. براي لامپهاي غيرجهت دار به كمك شار نوري كل و براي لامپهاي جهت دار با استفاده از شار نوري موجود در مخروطي با زاويهي 90∙ يا 120∙ در نظر گرفته ميشود. شاخص EEI به كمك رابطه (1 (تا دو رقم اعشار محاسبه ميشود

EEI= Pcor /Pref (1)
در رابطه ي 1 Pcor همان توان مصرفی است ( Prated) براي لامپهاي بدون بالاست و كنترلر خارجي مي باشد و براي مدلهاي داراي لوازم كنترل خارجي نيز تصحيح شده توان اسمي Prated است كه اين تصحيح مطابق جدول 2 صورت ميگيرد.

Pref یا توان مرجع ، با استفاده از شار نوری مفید (useφ( و رابطه های (2) و (3) به دست می اید:

(2) اگر Lm 1300>useφ:

(3) اگر Lm 1300≤φ

شار نوري مفيد لامپ نيز مطابق با جدول 3 تعيين ميشود:

پ-2-2 محاسبهي مصرف انرژي الكتريكي
شاخص مصرف انرژي (Ec) برحسب KW/1000h با استفاده از رابطهي (4(محاسبه شده و به نزديكترين عدد صحيح گرد ميشود:

Pcor و نحوهي به دست آوردن آن در سطرهاي فوق توضيح داده شده است.

شرايط محيطي و روش اندازهگيري مهمترين پارامترهاي الكتريكي و فوتومتريك منابع روشنايي نيمه رسانا (LED)
شرايط محيطي و روش اندازهگيري مهمترين پارامترهاي الكتريكي و فوتومتريك منابع روشنايي نيمه جامد (LED)بر اساس استاندارد 79-LM-IES به شرح زير مي باشد.

اين پارامترها شامل شار نوري كل (لومن)، بهره نوري (لومن بروات)، توزيع شدت نور (كاندلا) در يك يا چند جهت، مختصات رنگي ، دماي رنگ و ضريب نمود رنگ منابع روشنايي LED) كميتهاي فوتومتريك) مي باشند.
گزارش ازمون
گزارش آزمون بايد كليه ي پارامترهاي مهمي كه مورد اندازه گيري قرار گرفته اند را به همراه اطلاعات عملكردي آنها در بر گيرد. علاوه بر اين كليه ي اطلاعات مربوط به آزمون شامل شرايط اندازه گيري، نوع تجهيز و استاندارد مرجع بايد در گزارش گنجانده شوند. اطلاعاتي كه عموما در گزارش آورده ميشوند به قرار زيرند:
– آزمايشگاه واسط استاندارد 79-LM) آزمايشگاهي كه تست را انجام داده(
– نام توليدكننده و طراح لامپ LED مورد آزمون
– دماي محيط و رطوبت
– تعداد ساعات كاركرد لامپ پيش از آزمون ( صفر ساعت براي لامپهاي نو)
– تعداد ساعات مورد نياز براي لامپ مورد آزمون تا به عملكرد پايدار برسد. (زمان پيش گرمايش)
– زاويه ي قرار گيري لامپ در هنگام آزمون
– روش فوتومتريك مورد استفاده (كره ي فوتومتر، كره راديومتر يا گونيوفوتومتر)
– طراحي و نوع لامپ استاندارد مرجع، نوع توزيع شدت نور (جهت دار، غير جهت دار)
– ضرايب تصحيح مورد استفاده (ضريب جذب نور توسط خود منبع، عدم انطباق طيفي، توزيع شدت نور و…)
– وضعيت اندازه گيريهاي فوتومتريك (براي كرهي شارنوري اطلاعاتي مثل قطر، ساختار هندسي 2 يا 4 و براي گونيوفوتومتر اطلاعاتي مثل فاصله ي فوتومتريك(
– پهناي باند اسپكتروراديومتر در صورت استفاده از گونيوفوتومتر
– تجهيزات استفاده شده براي آزمون
– پارامترهاي الكتريكي نامي لامپ
.1 منبع تغذيه AC
• ولتاژ AC موثر ورودي
• جريان AC موثر ورودي
• توان AC ورودي
• فركانس ولتاژ ورودي
• ضريب توانAC
.2منبع تغذيه DC
• ولتاژ و جريان DC ورودي
• توان DC ورودي
– كميتهاي اندازه گيري شده
.1شار نوري كل
.2توان نامي لامپ(Prated)
.3شار نوري كل لامپ TEST (Lumen)
.4توان مصرفي لامپPTEST (watt)
.5شار نوري مفيد لامپ ( use) كه با توجه به نوع لامپ به صورت زير به دست ميآيد.
براي لامپ غيرجهت دار كل شار نوري نامي( )
• براي لامپ جهت دار شامل لامپ رشتهاي نيز ميباشد، در صورتي كه داراي زاويـه پرتـو نـور بـيش از 90º باشد شار نوري نامي موجود در مخروط با زاويه 120 120 º
• ساير لامپهاي جهت دار شار نوري نامي موجود در مخروط با زاويه 90 90º
– توزيع شدت نور
– كميتهاي فوتومتريك (مختصات رنگي، دماي رنگ و ضريب نمود رنگ براي لامپهاي داراي نور سفيد)
– بيان ميزان اطمينان از نتايج حاصله
– اختلاف تست با استاندارد عملكرد لامپ (در صورت وجود)